پایگاه تخصصی منبرها

حضرت زهراعلیها السلام از منظر امام صادق(ع)

تاریخ انتشار:
پیامبرصلى الله علیه وآله فرمودند: جبرئیل به من بشارت داد که این جنین، دختر است و او دخترى پاک و بسیار مبارک است. خداوند نسل مرا ازاو به وجود مى آورد و از نسل او پیشوایانى براى این امت به وجود آمده و بعد از انقطاع وحى، خلفاى خداوند در زمین خواهندبود...
حضرت زهراعلیها السلام از منظر امام صادق(ع)

نویسنده:سیدعباس رفیعى پور علویجه

حضرت زهرا علیها السلام از منظر امام صادق(ع)*

ولادت تا شهادت

ابزار عشق و ارادت به ساحت مقدس کوثر ولایت، دخت نبوت، همسر امامت، حضرت صدیقه طاهره، فاطمه مرضیه - سلام الله علیها نه تنها از ناحیه شیعیان و شیفتگانش واجب است که هر کدام از معصومین علیهم السلام باسخنان خویش درباره آن بزرگوار اظهار ارادت نموده و نقش به سزایى را ایفا کرده اند واز همه مهمتر، ابراز علاقه رسول الله صلى الله علیه وآله است به حضرت زهرا علیها السلام که فاطمه علیها السلام رافرشته اى در سیماى انسان و پاره تن خودمى دانست و هرگاه نگاهش به او مى افتاد،شادمان و مسرور مى شد.

این محبت از محبتها جداست حب محبوب خدا، حب خداست.

در این جا اوج عشق و محبت حضرت امام صادق علیه السلام به مادرش را در کلامش مى خوانیم; لازم به توضیح است که فقط به ترجمه سخنان حضرت بسنده شده است و منابع روایت آورده شده که در صورت نیاز،خوانندگان مراجعه کنند.

ولادت حضرت فاطمه علیها السلام

مفضل بن عمر گوید: به امام صادق علیه السلام عرض کردم: ولادت فاطمه زهرا چگونه بوده است؟ حضرت فرمود: آرى، وقتى خدیجه با پیامبر ازدواج کرد، زنان مکه او را ترک کردند.هیچ فردى بر او وارد نمى شد و بر او سلام نمى کرد و هیچ زنى اجازه نداشت تا با حضرت خدیجه ملاقات داشته باشد.

همسر رسول الله صلى الله علیه وآله از این وضعیت رنج مى برد تا زمانى که به فاطمه باردار شد.حضرت زهراعلیها السلام در رحم مادر، شریک غم وغصه هاى او بود و ایشان را به صبر و بردبارى دعوت مى کرد. مونس تنهایى مادر بود و با اوسخن مى گفت.

حضرت خدیجه، موضوع مکالمه با جنین رابا پیامبر اکرم صلى الله علیه وآله ابراز نمى کرد. تا این که روزى حضرت رسول صلى الله علیه وآله وارد منزل شد وسخن گفتن حضرت فاطمه علیها السلام با مادرش راشنید!

پیامبر پرسید: چه کسى با تو سخن مى گفت؟

حضرت خدیجه فرمودند: جنینى که دررحم دارم.

پیامبرصلى الله علیه وآله فرمودند: جبرئیل به من بشارت داد که این جنین، دختر است و او دخترى پاک و بسیار مبارک است. خداوند نسل مرا ازاو به وجود مى آورد و از نسل او پیشوایانى براى این امت به وجود آمده و بعد از انقطاع وحى، خلفاى خداوند در زمین خواهندبود. (1)

هنگام ولادت

امام صادق علیه السلام مى فرماید:

هنگامى که فاطمه علیها السلام متولد شد و روى زمین قرار گرفت، نورى از چهره اش درخشیدو وارد همه خانه هاى مکه شد و در شرق وغرب زمین جایى نماند مگر آنکه آن نور بر اوتابید. (2)

اسامى ویژه فاطمه علیها السلام

امام صادق علیه السلام مى فرماید:

حضرت فاطمه در پیشگاه خداوند 9 اسم(مخصوص) دارد: فاطمه، صدیقه، مبارکه،طاهره، زکیه، راضیه، مرضیه، محدثه، و زهرا سلام الله علیها. (3)

انتخاب نام فاطمه علیها السلام

امام صادق علیه السلام مى فرماید:فاطمه را براى آن فاطمه نامیدند که مردم نمى توانند حقیقت او را درک کنند. (4)

چرا بتول؟

امام صادق علیه السلام مى فرماید:فاطمه را بتول نامیدند، زیرا بى نظیراست. (5)

چرا زهرا؟

امام صادق علیه السلام مى فرماید:براى آن که هرگاه در محراب عبادت مى ایستاد، نور او بر اهل آسمان ها مى تابید;هم چنان که نورستارگان بر اهل زمین مى تابد. (6)

باز فرمود:زیرا که خداوند او را از نور عظمتش بیافرید.او چون طلوع کرد، آسمان و زمین به نورش پرتو افکن شد و چشمان فرشتگان توانایى دیدن نورش را نداشتند. آنان گفتند:پروردگارا! معبودا! این چه نورى است؟

خداوند به آنها وحى کرد: این نور از نور من است که در آسمان جاى دادم و از عظمتم بیافریدم. او را از صلب پیامبرى از پیامبرانم -که بر تمامى آنها برترى دارد.- خارج مى کنم. ازاین نور رهبرانى به وجود مى آید که امر مرا به پاى مى دارند و مردم را به سوى حق هدایت مى کنند. من این پیشوایان را بعد از سپرى شدن وحى، جانشینان خود بر روى زمین مى گردانم. (7)

چرا محدثه؟

امام صادق علیه السلام در مورد محدثه بودن حضرت زهراعلیها السلام مى فرماید:

از این جهت یکى از نامهاى فاطمه علیها السلام،محدثه بود که ملائکه به حضور او مى آمدند ومانند مریم با وى سخن مى گفتند. از جمله به او مى گفتند: اى فاطمه! همانا خداوند تو رابرگزید و تو را پاکیزه گردانید و بر زنان دیگرجهان برترى داده است. (8)

همچنین ملائکه به سخنان او گوش مى دادند و با وى سخن مى گفتند.

فاطمه یکشب از ملائکه پرسید: مگر مریم برترین زنان جهان نیست؟

ملائکه گفتند: مریم سرور زنان زمان خودبود; ولى خداوند سبحان تو را سرور زنان زمان خود، سرور زنان عصر مریم و حتى سرورزنان از اولین تا آخرین قرار داده است. (9)

ازدواج حضرت زهراعلیها السلام

«امام صادق علیه السلام درباره قول خداوندسبحان که دو دریاى ژرف را پیوست تا به هم برسند.» (10)

فرمودند: على و فاطمه دو دریایى ژرفند،هیچ کدام بردیگرى نمى خروشند. از آن دو،لؤلؤ و مرجان یعنى حسن و حسین علیهما السلام بیرون آید. (11)

فدک

حضرت صادق علیه السلام فرمود:

وقتى که آیه «و ات ذاالقربى حقه والمسکین» نازل شد، پیغمبر اکرم صلى الله علیه وآله به جبرئیل فرمود: مسکین را مى شناسم ولى ذوالقربى چه کسانى هستند؟ عرض کرد:نزدیکان تو مى باشند. پس رسول خداصلى الله علیه وآله حسن و حسین و فاطمه علیهم السلام را نزد خویش فراخواند و فرمود: خدا به من دستور داده که حق شما را بدهم. بدین جهت فدک را به شماواگذار کردم. (12)

نماز زهراعلیها السلام

هرکس چهار رکعت نماز بخواند (هردورکعت به یک سلام) و در هر رکعت پس ازسوره حمد پنجاه مرتبه «قل هوالله احد» رابخواند، این نماز، نماز فاطمه علیها السلام است. (13)

سرور زنان بهشتیان

مفضل گوید: به امام صادق علیه السلام عرض کردم:این که پیامبرصلى الله علیه وآله فرموده است، فاطمه سرورزنان بهشتیان است، آیا سرور زنان روزگارخود بود؟ حضرت فرمودند: آن مریم بود که سرورزنان روزگار خود بود; ولى فاطمه سرور زنان اهل بهشت از اولین و آخرین است.(14)

تسبیح حضرت زهراعلیها السلام

امام صادق علیه السلام مى فرماید: تسبیح فاطمه زهراعلیها السلام در هر روز بعد از هرنمازى در نزد من محبوب تر است از هزاررکعت نماز (مستحبى) که در هر روز خوانده شود و ما فرزندانمان را به گفتن تسبیح فاطمه علیها السلام امر مى کنیم; چنان که آنان را به نماز فرمان مى دهیم. (15)

درجاى دیگر مى فرماید:هرکس پس از نماز واجب با صدر بار تسبیح فاطمه زهرا، خداوند را به پاکى یاد کند و به دنبال آن «لااله الا الله » بگوید، خداوند او رامى آمرزد. (16)

باز فرموده است:هرکس تسبیح فاطمه علیها السلام را بعد از نمازواجب و قبل از این که پاهایش را باز کند(برخیزد) به جا آورد، خدا بهشت را بر اوواجب مى کند. (17)

مصحف فاطمه علیها السلام

امام صادق علیه السلام مى فرماید:وقتى که خداى متعال روح پیامبرش راقبض کرد، فاطمه علیها السلام به شدت محزون شد وجز خدا کسى از درد دل وى خبر نداشت. بعداز آن فرشته اى را به سوى او فرستاد تا وى راتسلیت گفته و با او گفتگو کند. حضرت فاطمه علیها السلام این موضوع را به اطلاع امیرالمؤمنین علیه السلام رسانید. آن حضرت فرمود:هرگاه چنین احساسى کردى، مرا خبر کن.بدین ترتیب على علیه السلام گفتگوها را مى نوشت و ازاین طریق، مصحف فاطمه علیها السلام به وجودآمد. (18)

باز در این خصوص امام صادق علیه السلام فرموده است: همانا مصحف فاطمه علیها السلام نزد ماست و مردم نمى دانند که این مصحف چیست و آن از نظرحجم سه برابر قرآن است و یک کلمه از این قرآن در آن مصحف نیست; بلکه مندرجات آن عبارت است از امورى که پروردگار بزرگ برمادرمان املا و وحى فرموده است. (19)

تولاى حضرت زهراعلیها السلام

دوستى و قبول ولایت اولیاى خدا وبى زارى از دشمنان آنها و از کسانى که به آل محمدصلى الله علیه وآله ستم کردند و هتک حرمت آنان نمودند، فدک را از فاطمه علیها السلام گرفتند و ازمیراثش باز داشتند، حقوق او و همسرش راغصب کردند و به سوختن خانه اش همت گماشتند، واجب است. (20)

چرا صدیقه؟

مفضل گوید به امام صادق علیه السلام عرض کردم: چه کسى فاطمه علیها السلام را غسل داد؟

فرمودند: غسل دهنده امیرالمؤمنین علیه السلام بود.

گویى از فرموده امام ششم مطلب بر من گران آمد. ایشان فرمودند: گویا آنچه به توگفتم، برتو گران آمد؟

عرض کردم: فدایتان شوم، چنین است.

حضرت فرمودند: پذیرش این مطلب برتودشوار نیاید; زیرا که فاطمه صدیقه بود و کسى جز صدیق را نشاید که صدیقه را غسل دهد.مگر نمى دانى که مریم را کسى جز عیسى علیه السلام غسل نداد. (21)

شهادت حضرت زهراعلیها السلام

امام صادق علیه السلام مى فرماید:چون وفات فاطمه علیها السلام نزدیک شد، شروع به گریه کرد. امیرالمؤمنین علیه السلام به او گفت:

همسر عزیزم! چرا گریه مى کنى؟

حضرت فاطمه علیها السلام فرمود: براى مظلومیت تو گریه مى کنم.

مولى على علیه السلام فرمودند: گریه نکن، این مسئله در راه خدا براى من آسان است.

امام صادق علیه السلام مى فرمایند: زهراعلیها السلام وصیت کرد که على به آن دو خلیفه اجازه ندهد که آن دو در تشییع فاطمه علیها السلام شرکت کنند و حضرت على علیه السلام نیز چنین کرد. (22)

پاورقیها:
1 - بحارالانوار، ج 16، ص 79.
2 -
امالى صدوق، ص 594.
3 -
بحارالانوار، ج 43، ص 10.
4 -
همان، ص 65.
5 -
همان، ج 43، ص 16.
6 -
معانى الاخبار، ص 64; علل الشرایع، ج 1، ص 181; عوالم العلوم، ج 11، ص 63.
7 -
علل الشرایع، ج 1، ص 179; دلائل الامامه،ص 54; بحارالانوار، ج 43، ص 12.
8 -
بحارالانوار، ج 43، ص 78.
9 -
همان.
10 -
الرحمن، آیه 22.
11 -
مناقب ابن شهرآشوب، ج 3، ص 318; خصال،ج 1، ص 65.
12 -
بحارالانوار، ج 8، ص 93.
13 -
من لایحضره الفقیه، ج 1، ص 564.
14 -
بحارالانوار، ج 43، ص 26.
15 -
فروع کافى، ج 3، ص 343; مرآة العقول، ج 15،ص 176.
16 -
فروع کافى، ج 3، ص 342.
17 -
فلاح السائل، سید بن طاووس، ص 165.
18 -
بحارالانوار، ج 26، ص 44 و 43 و 80; اصول کافى، ج 1، ص 240.
19 -
بحارالانوار، ج 26، ص 38، حدیث 70.
20 -
خصال، ج 2، ص 603.
21 -
بحارالانوار، ج 27، ص 291، حدیث 7; اصول کافى، ج 1، ص 459.
22 -
عوالم العلوم، ج 11، ص 494; بحارالانوار، ج 43، ص 218.

برچسب‌ها