انتخابات از منظر روایات و در نگاه امام خمینی و مقام معظم رهبری

رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلّم): هر که در ميان چند مسلمان يک نفرشان را رئيس قرار دهد و بداند در ميان آن چند نفر کسي بهتر و لايق تر و عالم تر به کتاب خدا و سنت نبيش است، به خدا و رسولش و همه مسلمانان خيانت کرده است.

1 - قال الامام الصادق (علیه السلام): مَن تَوَلّي اَمراً مِن اُمُورِ النّاسِ وَ فَتَحَ بابَهُ وَ رَفَعَ سِترَهُ وَ نَظَرَ في اُمُورِ النّاسِ کانَ حَقًّا عَلَي اللهِ اَن يؤمِنَ رَوعَتَهُ يومَ القِيامَةِ وَ يدخِلَهُ الجَنّةَ.

بحار الأنوار، ج 75، ص 340

امام صادق(علیه السلام) فرمود: کسي که کاري از کارهاي مردم را به عهده بگیرد و او درب محل کار خود را روي مردم باز کند، پرده ها و موانع را کنار بزند و با دقت به فکر اصلاح امور مردم باشد، بر خداوند است که روز قيامت او را در امان قرار دهد و به بهشت برد.

2- و يروون عن النبيّ (صلّی الله علیه و آله و سلّم) أنّه قال: «من تولّى شيئا من امور المسلمين فولّى رجلا شيئا من أمورهم و هو يعلم مكان رجل هو أعلم منه فقد خان اللّه و رسوله و المؤمنين»

كنز الفوائد و التعجب، ج‏2، ص: 283

روايت كنند از پيغمبر (صلّی الله علیه و آله و سلّم) كه فرمود: هر كه‏ متصدى يك كارى از مسلمانان باشد و مردى را بر يكى از كارهایشان بگمارد و بداند در جاىش مردى است كه از او عالم تر است، البته كه خيانت كرده بخدا و رسول خدا (صلّی الله علیه و آله و سلّم) و همه مؤمنان.

3- النبي (صلّی الله علیه و آله و سلّم): من تقدّم على المسلمين و هو يرى أنّ فيهم من هو افضل منه، فقد خان اللَّه و رسوله و المسلمين.

الحياة با ترجمه احمد آرام، ج‏2، ص: 586

پيامبر (صلّی الله علیه و آله و سلّم): آن كس كه خود را پيشواى مسلمانان قرار دهد، در صورتى كه مى‏داند در ميان آنان كسى برتر از او وجود دارد، به خدا و رسول خدا و به مسلمانان خيانت كرده است.

4- قال رسول الله (صلّی الله علیه و آله و سلّم): مَنِ استَعمَلَ عامِلاً مِنَ المُسلِمينَ وَ هُوَ يعلَمُ اَنَّ فيهِم اَولَي بِذلِکَ مِنهُ وَ اَعلَمُ بِکِتابِ اللهِ وَ سُنَّةِ نَبِيهِ فَقَد خانَ اللهَ وَ رَسولَه وَ جَميعَ المُسلِمينَ.

جامع الصغير، ج 1، ص 455

رسول خدا (صلّی الله علیه و آله و سلّم) فرمود: هر که در ميان چند مسلمان يک نفرشان را رئيس قرار دهد و بداند در ميان آن چند نفر کسي بهتر و لايق تر و عالم تر به کتاب خدا و سنت نبيش است، به خدا و رسولش و همه مسلمانان خيانت کرده است.

5- رَسُولُ اللَّهِ (صلّی الله علیه و آله و سلّم)‏: أيّما رجل استعمل رجلا على عشرة أنفس علم أنّ في العشرة أفضل ممّن استعمل فقد غشّ اللَّه و غشّ رسوله و غشّ جماعة المسلمين.

نهج الفصاحه

رسول خدا (صلّی الله علیه و آله و سلّم): هر كس مردى را بر ده تن رياست دهد و بداند كه ميان آنها كسى هست كه از او برتر است پس با خدا و رسول خدا و جماعت مسلمين تقلب كرده است.

6- قال رسول الله (صلّی الله علیه و آله) : اَصلِح وَزيرَکَ فَاِنَّهُ الَّذي يقُودُکَ اِلَي الجَنَّةِ اَوِ النّارِ.

بحار الأنوار، ج 74، ص 166

رسول خدا (صلّی الله علیه و آله و سلّم) فرمود: وزير خود را صالح گردان، زيرا همانا او کسي است که تو را به بهشت يا جهنم ميبرد.

7- قال رسول الله (صلّی الله علیه و آله و سلّم): مَن وَلّي شَيئاً مِن اَمرِ اُمَّتي فَلَم ينصَح لَهُم وَ يجتَهِد لَهُم کَنَصيحَتِهِ لِنَفسِهِ کَبَّهُ اللهُ عَلي وَجهِهِ يومَ القِيامَةِ فِي النّارِ.

تاريخ بغداد، ج 8، ص 472

رسول خدا (صلّی الله علیه و آله و سلّم) فرمود: کسي که متولي کاري از کارهاي امت من شود و همان طور که براي خود دل مي سوزاند براي امت من دل نسوزاند و خير خواهانه و با تلاش براي آنان قدم بر ندارد، خداوند در قيامت او را با صورت در آتش مي اندازد.

8- قال الامام علي (علیه السلام): يستَدَلَّ عَلَي ادبارِ الدُّوَلِ بِاَربَعٍ: تَضييعِ الاُصولِ وَ التَّمَسُّکِ بِالفُرُوعِ وَ َتقديمِ الاَراذِلِ وَ تَاخيرِ الاَفاضِلِ.

غرر الحکم، ص 342

امام علي (علیه السلام) فرمود: چهار چيز باعث شکست دولت ها مي شود: (1) ضايع کردن اصول (مسائل مهم) (2) سرگرم شدن به فروع (امور کم اهميت) (3) به کار گماردن آدم هاي پست (4) کنار گذاردن انسان هاي فاضل.

9- قال الامام علي (علیه السلام) : اَمّا لا يکُن حَظُّکَ في وِلايتِکَ ما لا تَستَفيدُهُ وَ لا غَيضاً تَشتَفيهِ وَلکِن اَمانَةُ باطِلٍ وَ اِحياءُ حَقٍّ.

مناقب، ج 2، ص 101

امام علي (علیه السلام) (به ابن عباس) فرمود: مبادا هدف تو از فرمانروايي، سودجويي و جمع مال، يا خنک کردن خشمي باشد. بلکه بايد هدف تو از بين بردن باطل و احياء حق باشد.

10- قال الامام علي (علیه السلام) : مَن لَم ينصِفِ المَظلوُمَ مِنَ الظّالِمِ سَلَبَهُ اللهُ قُدرَتَهُ.

غرر الحکم، ص 341

امام علي (علیه السلام) فرمود: هر صاحب قدرتي که داد مظلوم را از ظالم نگيرد و به ياري مظلوم نشتابد، خداوند قدرتش را از او مي گيرد.

11- قال الامام علي (علیه السلام): اَدِقُّوا اَقلامَکُم قارِبُوا بَينَ سُطُورِکُم وَ احذِفُوا عنّي فُضُولَکُم وَاقصُدُ واقصد المَعاني وَ اِياکُم وَ الاِکثارَ فَاِنَّ اَموالَ المُسلِمينَ لا تَحتَمِلُ الاَضرارَ.

وسائل الشيعه، ج 17، ص 404

امام علي (علیه السلام) (به کارگزاران خود) فرمود: نوک قلم ها را تيز کنيد، سطرها را نزديک هم قرار دهيد، مطالب اضافي را حذف کنيد، و از زياده روي در نوشتن بپرهيزيد، زيرا اموال مسلمانان تحمل ضرر و زيان را ندارد.

12- قال الامام علي (علیه السلام): جُودُ الوُلاةِ بِقيء المُسلِمينَ جَورٌ وَ خَتَرٌ.

غرر الحکم، ص 343

امام علي (علیه السلام) فرمود: بذل و بخشش کارگزاران از بيت المال، ظلم و خيانت است.

13- قال الامام علي (علیه السلام): مَنِ اختالَ في وِلايتِهِ اَبانَ عَن حِماقَتِهِ.

غرر الحکم، ص 346

امام علي (علیه السلام) فرمود: کسي که به مقام خود مغرور شود پرده از حماقت خود برداشته است..

14- قال الامام علي (علیه السلام) : تَجاوَز مَعَ القُدرَةِ وَ اَحسِن مَعَ الدَّولَةِ تَکمُلُ لَکَ السِّيادَةَ.

مستدرک الوسائل، ج 12، ص 347

امام علي (علیه السلام) فرمود: در موقع اقتدار گذشت کن و زماني که به مقام رسيدي، نيکي کن تا رياست و آقايي تو کامل شود.

15- قال الامام علي (علیه السلام) : مَن رُفِعَ بِلا کِفاتِهِ وُضِعَ بِلا جِنايةِ.

غرر الحکم، ص 344

امام علي (علیه السلام) فرمود: کسي که بدون شايستگي (مقامش) بالا رود، بدون جرم پايين کشيده شود.

** ** ** ** ** ** **

امام خمینی (ره):

اين مقامات تمام مى‏شود؛ آنى كه هست خدمت است. آدم متعهد در هرجا باشد، اگر ديد خدمتش خوب است آن جا، بيشتر دلگرم است. ممكن است كه يك نفر؛ مثلًا، فرض كنيد كه نخست وزير بوده است، لكن اگر اين نخست وزير ببيند كه در يك جايى كار بهتر مى‏كند، آدم متعهدى است مى‏رود آن جا. يك نفر در دادستانى مقام داشته است، وقتى ديد كه يك كسى از خودش بهتر مى‏تواند كار كند برود آنجا، برايش فرق نكند؛ يعنى، هدفش اين باشد كه خدمت بكند، نه هدفش اين باشد كه مقام داشته باشد.

انسان هم خودش مى‏تواند خودش را بشناسد، هيچ كس بهتر از خود انسان، البته بسيارى از اوقات هم انسان از خودش هم غفلت مى‏كند، اما بسيارى از اوقات هم هست كه انسان خودش درك مى‏كند كه چى دارد مى‏كند و در دلش چى مى‏گذرد؛ ماها نمى‏دانيم، اما خدا مى‏داند. انسان مى‏فهمد كه اگر انتقاد بكند، آيا اين انتقاد سازنده است يا انتقام است. خودش مى‏فهمد- يعنى، غالباً مى‏فهمد- خودش مى‏فهمد كه اين كه در اين پست هست، پست را دوست دارد يا خدمت را دوست دارد. اين چون خدمتگزار است، دلبسته به اين پست هست، يا خير؛ دلبسته به اين پست است، خدمتگزارى پيشش خيلى مهم نيست.

خوب، ادعاش را مى‏كند، و مى‏كند هم خدمت، عمده آن جهت است كه انسان واقعاً بداند كه يك روزى جواب بايد بدهد. هيچ، هيچ شبهه در اين نيست كه ما يك روزى بايد جواب بدهيم. هر كداممان، هر كارى انجام بدهيم، يك روز جواب مى‏خواهد، انتقاد بكنيم، يك روز جواب مى‏خواهد؛ انتقام‏گيرى باشد، يك روز جواب مى‏خواهد؛ و بدرفتارى باشد، يك روز جواب مى‏خواهند از ما ...

اگر انسان در خودش ادراك كرد كه من بروم آن بالا را بگيرم، بداند كه اين كار، يك كار شيطانى است، اين كار ازش نمى‏آيد. اگر در ذهنش اين است كه برويم يك كارى انجام بدهيم براى جمهورى اسلام، اين كار الهى است و ازش هم كار مى‏آيد. اين محكى است كه انسان خودش غالباً مى‏تواند تشخيص بدهد. گاهى هم البته اشتباه دارد؛ يعنى، گاهى هم بر خود انسان مخفى است يك مسائلى.... بايد كسانى كه مى‏خواهند يك كارى بكنند، بايد فكر اين باشند كه شايسته اين كار هستند يا نه! ...

... اگر چنانچه انسان دنبال اين باشد كه حالايى كه من رئيس دولت هستم، بروم دنبال رفقايى كه همراه من هستند، كار آمد باشند يا نباشند، به اين كار نداشته باشد، بداند كه اين كار، كار شيطانى است.

صحيفه امام   ج367   19   ص : 366

گاهى وقتها خود انسان هم در اشتباه است لكن بايد فكر كند حالا اين كارى كه من دارم مى‏كنم و اين قدر خوشحالم براى اينكه براى خدا اين كار را كردم، اگر يك كسى بهتر از من اين كار را انجام بدهد، حاضرم كه اين را به او بدهم و خوشحالتر هم بشوم براى اينكه، او بهتر براى خدا كار مى‏كند يا نه. اگر اينجا آدم فهميد كه نه، اين طور نيست، حاضر نيست اين كار را، بداند اين خدايى نبوده- صرف خدايى- اخلاص نبوده در آن. آنى كه براى ما فايده دارد اخلاص است كه براى خدا هم كار بكنيم، خدا هم احتياجى به هيچ چيز ندارد، احتياجى به اخلاص ما هم ندارد. خدا مى‏خواهد كه، ميل دارد، يعنى ميل به آن معنايى كه ديگران دارند نه، انبيا را فرستاده كه تربيت كنند، مردم را نجات بدهند. نجات مردم هم به اين است كه دنبال انبيا باشند و انگيزه‏هايشان هم انگيزه انبيا باشد؛ نمى‏توانيم به آن قدر، به هر اندازه‏اى كه مى‏توانيم. البته ما نمى‏توانيم كه انگيزه‏اى كه حضرت امير دارد ما داشته باشيم، اين معلوم است كه ما نمى‏توانيم. اما مى‏توانيم كه يك انگيزه‏هايى داشته باشيم كه مشابه او باشد، برويم طرفِ آن طرف.

صحيفه امام، ج19، ص: 448

منبع:پرتال انهار

کاندیدای اصلح از نگاه مقام معظم رهبری

 ضرورت انتخاب اصلح

انتخاب اصلح از دیدگاه مقام معظم رهبری دارای اهمیت فراوانی است. ایشان در مناسبتهای مختلف، بارها به این نکته اشاره کرده اند که در ادامه به برخی از آنها اشاره می شود:

 « نکته بعدى در باب انتخابات این است که مردم باید به فکر شناخت اصلح باشند؛ چون امر کوچکى نیست. مسأله انتخابات، مسأله سپردن سرنوشت بخش عمده امکانات کشور به یک نفر و یک مجموعه است. سرنوشت مسائل اقتصادى، مسائل فرهنگى، روابط خارجى و مسائل گوناگون دیگر تا حدود زیادى به این قضیه وابسته است. درست است که قواى دیگر هم هر کدام وظایفى دارند، اما مهمترین مسائل و فعالیتهایى که در بخشهاى مختلف کشور به جریان مى‌افتد، به قوّه مجریّه مربوط است که سرنوشت آن در این انتخابات معلوم مى‌شود. ... شوراى نگهبان طبق وظیفه قانونى خود، کسانى را که از لحاظ معیارهاى قانونى صلاحیت دارند، مشخص خواهد کرد. سپس من و شما بایستى در بین این مجموعه نگاه کنیم و کسى را که اصلح است، انتخاب کنیم. این هم وظیفه بسیار مهمى است.»( بیانات مقام معظم رهبری در دیدار جمعی از مردم گیلان - 11/2/80)

اصلح کیست؟

در اینجا ذکر این نکته نیز ضروری است که مقام معظم رهبری، هم برای انتخاب نمایندگان اصلح مجلس شورای اسلامی ویژگی هایی را ذکر کرده اند و هم برای انتخاب رئیس جمهور اصلح. اما در میان آنها، برخی از این ویژگی ها مشترک در بین هر دو (رئیس جمهور و نماینده مجلس) بوده و به هنگام انتخاب رئیس جمهور یا نمایندگان مجلس باید به این ویژگی ها نیز نظر داشت. بنابراین در این بخش به برخی از این ویژگی ها اشاره خواهد شد.

1- « بهترین کیست؟ من نسبت به شخص، هیچ‏گونه نظرى ابراز نمی‏کنم؛ اما شاخصهائى وجود دارد. بهترین، آن کسى است که درد کشور را بفهمد، درد مردم را بداند، با مردم یگانه و صمیمى باشد، از فساد دور باشد، دنبال اشرافیگرى خودش نباشد. آفت بزرگ ما اشرافیگرى و تجمل ‏پرستى است؛ فلان مسئول اگر اهل تجمل و اشرافیگرى باشد، مردم را به سمت اشرافیگرى و به سمت اسراف سوق خواهد داد. »  (بیانات مقام معظم رهبری در جمع مردم استان کردستان‌ در میدان آزادى سنندج‌ - 22/2/88 )

2- ایشان در بیان ویژگی های نماینده اصلح نیز آورده اند:« ...پایبندى او به اسلام باشد، پایبندى او به عدالت باشد، پایبندى او به منافع ملى باشد، مرز او با دشمن مرز مشخصى باشد. ... بعضى، از دشمن رودربایستى دارند؛ بعضى، ملاحظه ‏ى دشمن را مى‏کنند. ملاحظه ‏ى ملت را باید کرد، ملاحظه‏ ى خدا را باید کرد، نه ملاحظه‏ ى دشمن را. دشمن، دشمن است؛ هرچه ملاحظه کنى، هرچه عقب بنشینى، او جلو مى‏آید. اگر خاکریز شما در مقابل دشمن خاکریز مستحکمى نباشد، او نفوذ مى‏کند. دشمنان این را مى‏خواهند. یکى از شاخصها همین است. مردم در هرجاى کشور هستند، به این شاخص توجه کنند آن کسانى که مرزشان با دشمن و دست‏ نشاندگان دشمن مرز کم‏رنگى است، این‏ها براى ورود به مجلس اصلح نیستند. کسانى باید باشند که مرز روشنى با دشمن داشته باشند.» ‌ (بیانات مقام معظم رهبری در دیدار اقشار مختلف مردم‌ - 22/12/86 )

3- «آن کسانى که به وسیله ‏ى شوراى نگهبان صلاحیت آن‏ها اعلام می ‏شود، معنایش این است که این از حداقل صلاحیت مورد نیاز برخوردار است. در بین این کسانى که اعلام می ‏شوند، افرادى هستند با صلاحیت هاى بالاتر، افرادى هستند در سطح پایین ‏تر. هنر ملت ایران و مردم شهرها و حوزه هاى انتخابیه این است که دقت کنند، نگاه کنند، بشناسند اصلح را، بهترین را انتخاب کنند؛ بهترین از لحاظ ایمان، بهترین از لحاظ اخلاص و امانت، بهترین از لحاظ دین‏دارى و آمادگى براى حضور در میدانهاى انقلاب؛  دردشناس ترین و دردمندترین نسبت به نیازهاى مردم را انتخاب کنند. این‏ها فرصت‏هائى هست، بایستى مردم عزیز ما در همه جاى کشور... هوشیارانه، با بصیرتِ تمام تلاش کنند، پیدا کنند و با رأى خود مسجل کنند ... البته مردم توجه باید داشته باشند که تبلیغات رنگین و متنوع ملاک نیست؛ وعده ‏هاى غیر عملى ملاک نیست. ... وعده‏ هاى غیر عملى دادن، وعده‏ هاى بزرگ دادن، این‏ها ملاک نیست؛ باید مردم توجه کنند؛ » ( بیانات مقام معظم رهبری در دیدار مردم یزد- 12/10/86 )

4- «مردم باید با چشم باز در این صحنه ى مهم حاضر شوند و ان شاءاللَّه خداى متعال کمک کند و دل هاى مردم را هدایت کند تا فرد با کفایت، شجاع، با اخلاص، داراى روح مردمى، شاداب و با نشاط، مؤمن به هدفها و ارزشهاى انقلاب، مؤمن به مردم، مؤمن به نیروى مردم و معتقد به حق مردم را انتخاب کنند.» (بیانات مقام معظم رهبری در دیدار زائرین و مجاورین حرم مطهر رضوی – 1/1 84 )

5- «در پیدا کردن نامزد مورد نظر دقت کنید. به کسى گرایش پیدا کنید که به دین مردم، به انقلاب مردم، به دنیاى مردم، به معیشت مردم، به آینده‌ى مردم و به عزت مردم اهمیت مى‌دهد.» (بیانات مقام معظم رهبری در سالگرد ارتحال حضرت امام خمینى(ره) - 14/3/84 )

6- «این‏که ما این همه روى تدیّن تکیه می کنیم، براى این است. عزیزان من! وابستگى از لاابالیگرى دینى حاصل می شود. نه این‏که هر کس متدیّن نیست، وابسته است؛ نه. بالاخره انگیزه‏ هاى گوناگونى وجود دارد. اما کسى که متدیّن است، یک مانع اضافه براى وابسته شدن دارد. این خیلى مهم است. شنیده‏ ام بعضى در حول و حوش مرحله اوّل انتخابات، گفته بودند «فلانى - شاید اسم ما را هم نیاورده بودند - یا برخى دیگر این قدر روى تدیّن تکیه می کنند، چه اهمیتى دارد؟ باید آدمهاى متخصّص به مجلس راه پیدا کنند. دکترها و مهندس ها به مجلس بروند و مملکت را اداره کنند!» این، اشتباه است. نه این‏که براى مجلس، متخصّص لازم نیست. چرا؛ براى مجلس، متخصّص لازم است. ولى ما امروز تخصّص کم نداریم. عرض من این است که: اى ملت ایران! بین همین مهندسها و دکترها، میان همین متخصّصها و کارشناسها، بگردید متدیّنها را انتخاب کنید! به صرف ادّعا، اکتفا نکنید. فردى را که می ‏خواهید برگزینید، باید متدیّن باشد. متدیّن که شد، آن وقت انسان احساس خاطر جمعى می کند.»  (بیانات مقام معظم رهبری در دیدار پرسنل و فرماندهان ارتش‌ - 28/1/75)

7- مقام معظم رهبری  علاوه بر ذکر ویژگی های فرد اصلح، در جایی نیز مردم را از انتخاب برخی از افراد نهی و به بیان ویژگی های این افراد پرداختند. ایشان در این خصوص فرمودند: « ملت ایران در انتخابهاى خود توجه کند؛ کسانى با رأى ملت سر کار نیایند که در مقابل دشمنان بخواهند دست تسلیم بالا ببرند و آبروى ملت ایران را ببرند. کسانى سر کار نیایند که بخواهند با تملق‌گوئى به غرب، به دولتهاى غربى، به دولتهاى زورگو و مستکبر، به خیال خودشان بخواهند براى خودشان موقعیتى در سطح بین‌المللى دست و پا کنند. اینها براى ملت ایران ارزشى ندارد. کسانى سر کار نیایند که دشمنان ملت ایران طمع بورزند که به وسیله‌ى آنها بتوانند صفوف ملت را از هم جدا کنند، مردم را از دینشان، از اصولشان، از ارزشهاى انقلابى‌شان دور کنند. ملت باید آگاه باشد. اگر کسانى بر سر کار بیایند که در مراکز گوناگون سیاسى یا اقتصادى به جاى اینکه به فکر ادامه‌ى راه امام و ارزشها و اصول ترسیم شده‌ى به وسیله‌ى امام باشند، به فکر به دست آوردن دل فلان قدرت غربى و فلان مستکبر بین‌المللى باشند، براى ملت ایران مصیبت خواهد بود. این آگاهى براى ملت لازم است.»  (بیانات مقام معظم رهبر در دیدار مردم بیجار- 28/2/88)

8- علاوه بر ویژگی های مذکور، مقام معظم رهبری در خصوص انتخابات ریاست جمهوری دوره یازدهم ریاست جمهوری نیز ویژگی هایی را برای رئیس جمهور مطلوب در نظر گرفته اند. ایشان  در این باره در دیدار با مردم قم، فرمودند: «آن کسانى که وارد میدان میشوند، باید کسانى باشند که در خود توانائىِ کشیدن این بار را بیابند؛ صلاحیتهائى را هم که در قانون اساسى است و شوراى محترم نگهبان بر روى آنها تکیه خواهد کرد، در خودشان ملاحظه کنند و واقعاً وابسته و دلبسته‌ى به نظام و قانون اساسى باشند؛ بخواهند قانون اساسى را اجرا کنند؛ چون رئیس جمهور سوگند میخورد که قانون اساسى را اجرا کند؛ قسم دروغ که نمیشود خورد.»  (بیانات مقام معظم رهبری در دیدار مردم قم - 19/10/91)

منبع:فردانیوز